TransPort Literacki 28
TransPort Literacki, który łączy w sobie działania z wielu obszarów (literatura, grafika użytkowa, film, komiks, multimedia, muzyka, teatr i scenografia), po raz dwudziesty ósmy i po raz kolejny w Kołobrzegu na cztery dni zaleje to nadmorskie miasto wydarzeniami z udziałem blisko siedemdziesiątki artystek i artystów z dziesięciu krajów.
Tegoroczna edycja liczy blisko sto pięćdziesiąt punktów programu, co czyni ją najbardziej rozbudowaną wersją w historii imprezy. Gościnią specjalną będzie Kim HYESOON. Zagraniczną listę uzupełniają znani i cenieni autorzy oraz autorki: Matteo BUSSOLA, Charlotte VAN DEN BROECK, Fríða ÍSBERG, Radmila PETROVIĆ, Maria Navarro SKARANGER, Jan ŠKROB, Benedek TOTTH. Po raz pierwszy i to w ramach jednego wydarzenia pojawią się laureatka i laureaci Nagrody Literackiej Nike za książki wydane przez Biuro Literackie: Jerzy JARNIEWICZ, Bronka NOWICKA oraz Eugeniusz TKACZYSZYN-DYCKI. Nową książką dla dzieci przygotowaną wraz z Joanną ŁAŃCUCKĄ powróci w roli jednej z głównych bohaterek festiwalu Joanna MUELLER, wyróżniona właśnie Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius za całokształt twórczości. Po kilku latach nieobecności będziemy mogli posłuchać czytań Andrzeja SOSNOWSKIEGO, Kacpra BARTCZAKA i Romana HONETA. Po raz pierwszy z książki wydanej przez Biuro Literackie czytać będzie Janusz RUDNICKI. Grono debiutantek poszerzą Iwona BASSA, Marlena NIEMIEC, Karolina KAPUSTA i Klaudia PIESZCZOCH.
Z drugimi książkami powrócą: Paulina PIDZIK, Jakub PSZONIAK i Katarzyna SZWEDA. Nowe poetyckie i prozatorskie głosy z Polski reprezentują: Agata DYCZKO, Marcin CZERNIAWSKI, Miłosz FLESZAR, Jakub GRABIAK, Jakub GUTKOWSKI, Karolina KRASNY, Joanna ŁĘPICKA, Ewa TONDYS-KOHMANN, Łukasz WOJTYSKO i Amelia ŻYWCZAK. Literackiej nobilitacji doczeka się Piotr MAGIK Łuszcz, którego teksty omówią syn muzyka FEJZJESTM, Marcin JURZYSTA, Filip ŁOBODZIŃSKI oraz goście specjalni, których nazwiska na razie nie zostaną zdradzone.
W cyklu „Poezja polska od nowa” Aleksander TROJANOWSKI przedstawi swoją wizję twórczości Juliana TUWIMA. „Rozmowy z Kanonu” i „Rozmowy na koniec” zostaną poprowadzone przez Ingę IWASIÓW, Grzegorza JANKOWICZA, Jakuba SKURTYSA i Antoninę TOSIEK. Za pracownie dla piszących, a także dla czytelników i księgarzy odpowiadają w tym roku m.in.: Anna CIEPLAK, Przemysław CZAPLIŃSKI, Dawid KUJAWA, Eliza KĄCKA, Barbara KLICKA, Grzegorz OLSZAŃSKI, Edward PASEWICZ, Joanna ROSZAK, Beata STASIŃSKA. Pracownie dla osób zajmujących się przekładem poprowadzą: Zofia BAŁDYGA, Jacek GODEK, Aneta HALDORSEN, Olga NIZIOŁEK, Katarzyna SKÓRSKA, Lynn SUH, Elżbieta SOBOLEWSKA i Aleksandra WOJTASZEK. Nowością będą pracownie dla nauczycielek i nauczycieli języka polskiego oraz uczennic i uczniów szkół średnich z Kołobrzegu. Tutejsza młodzież po raz drugi przyzna ufundowaną przez Coffeedesk nagrodę „Koło brzegu poezji i prozy”. Tym razem wyróżnienie to trafi do autorki lub autora najlepszego festiwalowego czytania. Główne wydarzenia muzycznie oprawi RESINA, a „Rozmowy na koniec” – Mateusz RYCHLICKI. Oboje zamkną festiwal wspólnym koncertem.
Najważniejsze wydarzenia zaplanowane zostały na trzech scenach – głównej mieszczącej się w Regionalnym Centrum Kultury, dziecięcej w Adebarze oraz wieczornej ulokowanej w Hotelu Baltic Plaza przy ulicy Plażowej w Kołobrzegu. Swoją premierę będzie miało dwadzieścia siedem książek – w tym osiem będących efektem projektów wydawniczych realizowanych w ramach pracowni towarzyszących festiwalowi, których w tym roku zostanie zorganizowanych łącznie trzydzieści. Przed rokiem nad morzem na różne sposoby odmieniano „Trans”, w tym zaś reinterpretacji zostanie poddane słowo „Port”, szczególnie dwa jego przeciwstawne znaczenia – zakotwiczenie i przejście z jednego miejsca w drugie. Punktem wyjścia do tych rozważań będzie hasło „Trans-porto, porta-ae” (drzwi i brama) przywołane w „Pięciu esejach homerowskich” Tadeusza Sławka, a co za tym idzie – rozmowa o transformującej i metamorficznej mocy kultury oraz literatury. Wstęp na tegoroczne wydarzenia jest bezpłatny, ale na widownię wpuszczanych będzie tylko trzysta pierwszych osób. Gdyby widownia Regionalnego Centrum Kultury była równie duża jak przed laty wrocławskiego Impartu, który gościł festiwal, to zapewne niektóre z czytań mogłoby obejrzeć pięćset, sześćset, a może nawet siedemset osób. Festiwal – mimo upływu lat i ogólnego słabnącego zainteresowania książkami – wciąż trzyma poziom i ma wysoką frekwencję. Dowodem znaczenia kołobrzeskiej imprezy jest także szeroka koalicja mecenasów i partnerów wydarzenia.
TransPort Literacki współfinansują: Miasto Kołobrzeg, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego oraz Komisja Europejska w ramach programu Kreatywna Europa. Trzyletnią dotację dla imprezy przyznało w tym roku Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Głównymi partnerami są także Regionalne Centrum Kultury oraz LTI Korea. Obok wspomnianej już firmy Coffeedesk po raz kolejny imprezie pomagają: Pufa Design i Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Kołobrzegu. Do grona partnerów dołączył Hotel Baltic Plaza MediSPA & FIT.
Lista ta nie jest jeszcze zamknięta. Organizator wydarzenia Biuro Literackie zaprasza do współpracy kolejne podmioty, które zechcą współtworzyć ten uznany w Polsce i za granicą festiwal. Więcej informacji można znaleźć na TransPortowej stronie oraz w podcaście „Strona A, strona B”, w którym dyrektor festiwalu Artur BURSZTA przybliża poszczególne imprezy i bohaterów/bohaterki wydarzeń. Festiwal niezmiennie od lat idzie pod prąd, nie schlebia gustom, tylko je tworzy. Przed rokiem festiwal otworzyła „kontrabanda namysłu” – profesor Tadeusz SŁAWEK. W tym roku „drzwi i bramę” uchyli Jerzy JARNIEWICZ. Warto przy tym być!