Cenne zabytki przekazane do muzeum

Marszałek Olgierd Geblewicz uhonorował nagrodą mieszkańca Gościna, który przekazał do Muzeum Narodowego w Szczecinie osiem zabytków archeologicznych pochodzących ze skarbów, depozytów i wyposażenia grobów z dawnych zbiorów gromadzonych w Szczecinie od XIX wieku.

W przekazaniu nagrody, które odbyło się w Mołtowie, uczestniczył także dyrektor muzeum Lech Karwowski.

- Każde odkrycie archeologiczne jest znaczące, bo dostarcza ono dodatkowej wiedzy o przeszłości. Przekazując nagrodę panu Tadeuszowi doceniamy jego postawę obywatelską, odpowiedzialność i uczciwość. Mam nadzieję, że takie postawy wobec dziedzictwa zachodniopomorskiego będą powielane przez kolejne osoby – mówił marszałek województwa Olgierd Geblewicz.

Zabytki zostały odnalezione w okolicach Mołtowa, gdzie już wcześniej odnajdywano inne muzealia archeologiczne, które przed wojną znajdowały się w zbiorach szczecińskiego muzeum. W czasie wojny zostały rozśrodkowane i wiele z nich zaginęło. Muzeum od lat ich poszukuje i niekiedy odzyskuje dzięki życzliwości znalazców. Pan Tadeusz Kogut przekazał do Muzeum Narodowego w Szczecinie osiem zabytków archeologicznych z brązu: sztylet, siekierkę, naszyjnik, grot oszczepu i bransolety. Pochodzą one z dawnych zbiorów Pommersches Landesmuseum, zdeponowanych w czasie drugiej wojny światowej w pałacu w podkołobrzeskim Mołtowie. Przekazane eksponaty zostały przewiezione do pałacu w latach 1942-1944 w celu zabezpieczenia przed zniszczeniem w trakcie bombardowań lotniczych. Pan Tadeusz za swoją postawę otrzymał nagrodę od marszałka województwa w wysokości 2 tys. zł.

Losy muzealiów ewakuowanych w trakcie II wojny światowej z Pomorskiego Muzeum Krajowego (Pommersches Landesmuseum) w Szczecinie są do tej pory bardzo słabo rozpoznane. Wiadomo, że najcenniejsze zabytki schroniono w 25 miejscach rozlokowanych w różnych rejonach ówczesnej prowincji Pomorze. Zdeponowano je głównie w dworkach i pałacach – posiadłościach znamienitych rodów szlacheckich. Większość z nich jest usytuowana w województwie zachodniopomorskim, a tylko cztery w Meklemburgii-Pomorzu Przednim. Znacząca część zabytków z punktów dyslokacji położonych w aktualnych granicach Niemiec zachowała się i była przedmiotem polsko-niemieckiej wymiany przeprowadzonej w latach 2008-2009. Natomiast skąpe i niezbyt jasne są informacje o tym, co stało się u schyłku wojny i w czasach powojennych z muzealiami zdeponowanymi w miejscach położonych na Pomorzu Zachodnim. W zasadzie dopiero w pierwszej dekadzie XXI wieku udało się ustalić, że przynajmniej niektóre spośród ewakuowanych zabytków mogły pozostać na miejscu, przetrwać i istnieje szansa na ich odnalezienie.

Zabytki przekazane do Muzeum Narodowego w Szczecinie (fot. Muzeum Narodowe w Szczecinie)

1, 2 – zdobiona bransoleta i siekierka z brązu pochodzące ze skarbu odkrytego w miejscowości Wierzbięcin

3, 4 – bransolety spiralne z brązu pochodzące ze skarbu odkrytego w miejscowości Blankenburg

5, 6 – grot oszczepu i naszyjnik z brązu z depozytu odkrytego w miejscowości Będargowo

7 – bransoleta żmijowata z brązu z cmentarzyska w miejscowości Lubowidz

8 – Sztylet z brązu odkryty w miejscowości Battin.